Günlük Bülten 9 Ekim 2023

Brent petrol vadeli kontratlarında mart ortasından beri en sert haftalık düşüş

● ABD’de tarım dışı istihdam artışı eylülde 336 bin ile beklentilerin üzerinde

● Almanya’da fabrika siparişleri ağustosta aylık %3,9 arttı

● Yurt içinde Hazine nakit dengesi eylülde 69,1 milyar TL açık verdi ABD hisse senedi piyasaları, tarım dışı istihdam (TDİ) verisinin güçlü seyri sonrası Cuma gününe satıcılı başladı. Ancak daha sonra ABD 10 yıllık tahvillerine gün içi düşük seviyelerden gelen alımlarla birlikte hisse senetleri de sert yükselerek günü pozitif kapattı. S&P500 ve Nasdaq Bileşik endeksleri günü sırasıyla %1,2 ve %1,6 kazanımlarla noktaladı. Euro Bölgesi (EB) hisse senedi endeksleri, özellikle Almanya fabrika siparişlerindeki olumlu seyrin etkisiyle pozitif seyretti. Endeksler günü %0,5 ilâ %1,3 artışlarla tamamladı. ABD tahvil piyasasında TDİ verisi öncesindeki satıcılı seyir, verideki gerçekleşme sonrası bir miktar toparlandı ancak getiriler günü yine de yükselişle kapattı. Haftanın son gününde 2 yıllık tahvil getirisi %5,08, 10 yıllık tahvil getirisi ise %4,80 oldu. 10 yıllık ve 2 yıllık tahvil getirisi farkı -30bps’ten -28bps’e geldi. Dolar endeksi %0,3 gerileyerek düşüş serisini 3 güne çıkardı: 106,0. Brent petrol aktif vadeli kontratı, Almanya’daki toparlanma işaretlerinin etkisiyle %0,6 artışla günü 84,6$/bbl’den sonlandırdı. Haftalık bazda ise %11,3’lük kayıpla mart ortasından beri en sert haftalık düşüşünü gerçekleştirdi. Altının ons fiyatı 9 iş günü aradan sonra %0,7 artışla 1833$’ a ulaştı.

● ABD’de tarım dışı istihdam verisi, istihdam piyasasında güçlü seyrin sürdüğüne işaret etti. TDİ, eylül ayında piyasa beklentilerin (170 bin) oldukça üzerinde 336 bin arttı. Ayrıca 12 aylık ortalamasının da (267 bin) üzerinde gerçekleşti. Temmuz ve Ağustos rakamları ise toplam 119 bin yukarı güncellendi. İstihdam, sağlık, eğlence ve konaklama, kamu, sosyal yardım sektörlerinde arttı. İşsizlik oranı %3,8'de, işsiz sayısı 6,4 milyon kişi olarak yatay seyretti. İşgücüne katılım oranı da %62,8 ile sabit kaldı. Ortalama saatlik kazanç aylık bazda %0,2 artarken, yıllık bazda artış %4,3’ten %4,2’ye geriledi.

● Almanya’da fabrika siparişleri ağustosta mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış olarak aylık bazda %3,9 ile beklentilerin (%1,5) üzerinde arttı. Büyük ölçekli siparişler hariç yeni siparişlerde aylık artış %3,9 oldu. Yeni siparişlerdeki artışın büyük bir kısmı "bilgisayar, elektronik ve optik ürünlerin imalatı" sektöründen kaynaklandı. Yeni siparişler ara malları ve tüketim malları sektörlerinde bir önceki aya göre sırasıyla %9,3 ve %8,8 arttı. Sermaye malları sektöründe ise artış %0,1 ile sınırlı kaldı.

● Yurt dışında bu hafta IMF – Dünya Bankası toplantıları takip edilecek. IMF, Salı günü Küresel Ekonomik Görünüm Raporu’nu yayınlayacak. IMF Temmuz Raporu’nda, küresel büyüme tahminini 2023 için %2,8’den %3,0’e yükseltirken, 2024 tahmini %3,0’da sabit bırakmıştı. En son OECD, Eylül ayında yayınladığı Ekonomik Görünüm Raporu’nda 2023 yılına ilişkin küresel büyüme tahmini Haziran Raporu’na göre 0,3 puan yukarı güncelleyerek %3,0’a yükseltmiş, 2024 için ise %2,9’dan %2,7’ye indirmişti. Bu hafta ayrıca Perşembe günü ABD’de eylül ayı TÜFE, Cuma günü ise Çin’de enflasyon ve dış ticaret verileri takip edilecek önemli veriler arasında yer alıyor.

● Yurt içinde Hazine nakit dengesi eylülde toplamda 69,1 milyar TL, faiz dışı oalrak ise 22,5 milyar TL açık verdi. 2022 yılının aynı döneminde sırasıyla 79,5 milyar TL ve 48,4 milyar TL açık vermişti. Eylül ayında gelirler yıllık %124,6, giderler ise %87,5 arttı. Böylece Ocak-Eylül döneminde nakit dengesi 441,6 milyar TL açık verdi.

● Yurt içinde bu hafta yarın ağustos ayı sanayi üretimi ve işsizlik oranı, Çarşamba günü ise ödemeler dengesi verileri ile perakende satış hacim ve ciro endeksleri açıklanacak. Öncü göstergeler, sanayi üretiminin ağustosta zayıflayacağı sinyalini veriyor. Cari dengenin ise ağustos ayında 451 milyon $ açık vereceğini tahmin ediyoruz.

Piyasa ve Teknik Görünüm

● Geçtiğimiz haftanın son gününde BIST-100 özellikle banka ve havacılık hisselerine gelen satışlarla günü yatay seviyede kapattı. Günlük işlemlerde perakende ticaret, sigorta, GYO ve demir/çelik hisselerinin olumlu ayrıştığını gördük. Hafta sonu Ortadoğu’da yaşanan jeopolitik gelişmeler bu hafta başında finansal piyasalarda çalkantılı bir sürecin başlamasına neden olabilir. Hafta başında artan petrol ve altın fiyatlarındaki yükseliş ile yurt dışı borsalardaki gelen satışlar bu riske işaret ediyor. BIST-100’ün de güne bir miktar satıcılı başlamasını ve gün içerisinde yatay seyretmesini bekliyoruz.

● Teknik Yorum:

BIST100 haftanın son işlem gününde 8400-8515 bandında hareketteydi. Kapanış sınırlı geri çekilmeyle 8465 seviyesinde gerçekleşti. Endekste 8180 destek bölgesinden gelişen tepki geçerli durumda. Kısa periyot için 8280-8180 bandını tutunma tepki bölgesi olarak değerlendirmeye devam ediyoruz. Bu aşamada 8450 seviyesi üzerinde gerçekleşen 2. gün kapanışının olumlu teknik görünümü desteklediğini belirtebiliriz. Bununla birlikte BIST’te 8512-8560 bandı üzerini yükseliş yönlü harekette teyit bölgesi olarak değerlendirmeye devam ediyoruz. Bu bölge üzerindeki kapanış durumunda yeni hareket gelişebileceğini ve buna bağlı olarak da endekste ara dirençler olsa da 9050-9700 bandına yönelik yeni bir hareket yaşanabileceğini belirtebiliriz.

Ekonomik Araştırmalar

Hamas’ın İsrail’e karşı “Aksa Tufanı” adını verdiği bir operasyon başlatmasıyla İsrail ordusunun resmen savaş durumu ilan ederek Gazze’ye karşı saldırılar düzenlemesinin ardından bölgede tansiyon saatler geçtikçe artmaya devam ediyor. ABD Savunma Bakanı Austin ise İsrail’e destek amaçlı uçak gemisi gönderildiğini ve İran’ın yaşanan gelişmelerdeki rolünün henüz belirsiz olduğunu ancak gelişmelerin yakından izlenmeye devam ettiğini açıkladı. İsrail ve geniş Ortadoğu’nun G20 toplantısında İpek Yoluna alternatif bir rota olarak öne çıkarılması küresel ticaret açısından riskleri arttırırken; İran’ın olayların içinde yer alması durumunda küresel emtia fiyatlarında sert dalgalanmaların yaşanması bekleniyor. Diğer taraftan İsrail ise Ukrayna Savaşı’nda tarafsız durmaya çalışırken; Hamas’ın Rusya ile temas halinde olması dikkat çekiyor.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) iki yılın en düşük seviyesine gerileyen küresel gıda fiyatları, Eylül'de bir önceki aya kıyasla 0,1 puan düşüşle 121,5 puan seviyesinde kalarak bir önceki aya göre değişim göstermedi. Son bir yılda küresel çapta %10,7 gerileyen gıda fiyatları, Türkiye’de ise %75,7 artış gösterdi.

Rusya, üreticinin ürettiği motorinin %50’sini iç piyasaya tedarik etmesi şartına bağlı olarak limanlar üzerinden boru hatlarıyla motorin ihracatı da yapabileceğini bildirerek yasağın kısmen kaldırıldığını açıkladı.

Almanya Ağustos Fabrika Siparişleri aylık bazda -%11,3’ten %3,9’a yükselerek beklentilerin üzerinde açıklandı. (Beklenti: %2). Siparişlerdeki güçlü toparlanma elektronik ve optik ürünler ile bilgi işlem ekipmanları üretimindeki %37,9’luk artıştan kaynaklanırken; kademeli ekonomik toparlanmanın ise 2024’ün başında başlayacağı öngörülüyor.

ABD Eylül Tarım Dışı İstihdam Değişimi tahminlerin üzerinde 336 bin olarak açıklanarak yıl başından beri görülen en büyük artışı kaydetti. (Beklenti: 170 bin). Bir önceki ay verisi ise 187 binden 227 bine revize edildi. Eylül İşsizlik Oranı %3,8 ile Ağustos ayına kıyasla değişim göstermedi. (Beklenti: %3,7). Fed’in enflasyon tahminlerinde yakından takip ettiği verilerden olan ortalama saatlik kazançlar ise bir önceki aya göre %0,2 artarak %0,3’lük artış beklentilerinin altında açıklandı. Veriler, Fed’in faiz artırım ihtimalini destekler nitelikte görünse de ücretlerdeki yumuşak artış ve çalışılan saatlere ilişkin sabit okumalar, işgücü piyasasındaki koşulların detaylara bakıldığında çok fazla olumlu olmadığını göstermesi nedeniyle yılın kalanında faizlerin sabit tutulacağı yönündeki beklentilerde devam ediyor.

Türkiye Eylül Nakit Bütçe Dengesi –69,05 milyar TL olarak açıklandı. (Önceki: 61,9 milyar TL)

Türk Lirası’nın gelişen piyasa içinde ucuz olduğunu değerlendiren JPMorgan, lirada ilave devalüsyona gerek bulunmadığını ve yetkililerin rezerv kaybetmeden döviz kurunu istikrarlı tutabileceğini öngördü.

Şirket Haberleri

● Meditera,

Endeks Üzerinde Getiri, Hedef Fiyat: 55,0TL): Yüksek Büyüme ve İyileşen Marjlar. Meditera’yı “Endeksin Üzerinde Getiri” tavsiyemiz ve 55,0 TL 12 aylık hedef fiyatımız ile araştırma kapsamına dâhil ediyoruz. Meditera’yı beğenmemizin sebepleri, (1) Türkiye’deki yeni fabrika yatırımı, (2) güneş paneli yatırımları, (3) potansiyel yeni pazarlar, (4) temettü potansiyeli ve (5) maliyet avantajlarıdır. Yeni fabrika yatırımı. Meditera güncel durumda 14.840 m² kapalı alanda üretim gerçekleştirmektedir. 2022’de şirket, Tire Organize Sanayi Bölgesindeki üretim tesislerine ilave olarak 13.140 m² büyüklüğünde bir fabrika daha inşa etmeye karar vermiştir. Yönetim, ticari sır endişesiyle satış ve üretim hacmi verilerini paylaşmamaktadır. Şirket üretimini temiz oda şartlarında gerçekleştirdiği için şirketin üretim kapasitesi artışının m² bazında gerçekleşecek artışa paralel olacağını düşünüyoruz. Bu yatırım sonucunda şirketin üretim kapasitesinin %89 artacağını varsayıyoruz. Söz konusu yatırımın 1Ç24’de tamamlanması beklenmektedir. Yatırımın maliyeti yaklaşık 100 milyon TL seviyesindedir. GES yatırımları. Meditera, Tire Organize Sanayi Bölgesinde bulunan üretim tesislerine güneş paneli yerleştirerek elektrik üretimi gerçekleştirmeye karar vermiştir. Yatırımın üç aşamada tamamlanması planlanmaktadır. İlk iki aşama tamamlanmıştır. Üçüncü aşamanın ise 2Y24’te faaliyete geçmesi planlanmaktadır. Toplam maliyeti 2,5 milyon ABD doları olması planlanan yatırımla şirket, FAVÖK marjını elde edeceği maliyet tasarrufuyla yaklaşık 1,5 puan artırmayı hedeflemektedir. Temettü potansiyeli. 2022-2023 yıllarında şirket ortalama %67 dağıtım oranıyla faaliyet göstermiştir. Şirketin minimum dağıtım oranı hedefi %25’tir. Şirket, temettü endeksine girmeyi hedeflemektedir. 2024 yılında şirketin 2023 yılı karının %75’ini dağıtmasını bekliyoruz. 2024’te dağıtılmasını öngördüğümüz 288 milyon TL kar payı %5,9 temettü verimine işaret etmektedir. Uzun vadede şirketin kar payı dağıtım oranının %75 olacağını tahmin ediyoruz. Maliyet avantajları. Meditera’nın Türkiye’deki fabrikası İzmir Limanı’na 1-1,5 saat uzaklıktadır. Şirketin Meksika ve Türkiye’de üretim tesisleri bulunmaktadır. Söz konusu iki ülke de ulaştırma giderleri konusunda maliyet avantajı sağlamaktadır. Ayrıca asgari ücretin görece düşük olduğu iki ülkede üretim yapan Meditera, personel maliyeti avantajına da sahiptir. Riskler. 1) TL’nin reel bazda değerlenmesi, 2) hammadde fiyatlarının artması, 3) kamu alacakları riski, 4) yoğunlaşma riski, 5) potansiyel hisse satışı ve 6) ArGe personellerinin kaybedilmesi.

● Türk Traktör,

Endeksin Altında Getiri, Hedef Fiyat: 850 TL) Aylık Satışları: Toplam satışlar yıllık %5 arttı. Türk Traktör’ün Eylül 2023’de yurt içi satışları yıllık %25 artarken, ihracat satış hacmi yıllık %24 daraldı. Eylül 2023’te Türk Traktör, yurt içi pazarda 3,2 bin adet traktör sattı (10 yıllık ortalama: 2,3 bin adet). Eylül 2023’te şirket, 1,3 bin adet traktör ihraç etti (10 yıllık ortalama: 1,4 bin adet). Eylül 2022’de ihracat satış hacmi yüksek bir seviye olan 1,7 bin adetti. Dolayısıyla ihracat tarafında yüksek baz etkisi izlemekteyiz. 2013 – 2022 döneminde Türk Traktör, yıllık yurt içi traktör satışlarının %72’sini yılın ilk 9 ayında yapmıştır. Şirket 9a23’de iç pazarda 25 bin adet traktör satmıştır. Söz konusu eğilimin devam edeceğini varsayarsak, şirketin 2023’de yurt içi traktör satış hacminin 34 bin adet olacağını hesaplıyoruz. Bizim beklentimiz 33 bin adet seviyesindedir. Bir önceki ay eğilimin 34 bin adet olduğunu düşünürsek, yurt içi satış eğiliminde aylık yatay bir seyir görmekteyiz. 2013 – 2022 döneminde Türk Traktör, yıllık ihracat satışlarının %74’ünü yılın ilk 9 ayında yapmıştır. Şirket 9a23’de ihraç pazarlarında 14 bin adet traktör satmıştır. Söz konusu eğilimin devam edeceğini varsayarsak, şirketin 2023’de ihracat traktör satış hacminin 19 bin adet olacağını hesaplıyoruz. Bizim beklentimiz 18 bin adet seviyesindedir. Bir önceki ay eğilimin 20 bin adet olduğunu düşünürsek, ihracat satış eğiliminde aylık hafif bir yavaşlama görmekteyiz.