Haftalık Bülten 13 Ocak 2024

 

ABD’de bilanço sezonu öncesinde pozitif bir hafta geride kalıyor

 

• Geride bırakmakta olduğumuz hafta ABD’de TÜFE verisi piyasaların odağında olurken, Kızıldeniz’de yaşanan gerginlik ve bunun kürese l ekonomile re yansımalarına ilişkin tahminler de ön plana çık tı. Euro Bölgesinde (EB) işsizlik oranı ve ECB’nin Ekonomik Bülteni piyasa aktörlerinin me vcu t gidişa t ve geleceğe yönelik sinyaller aradığı başlıca konular oldu.

 

• ABD’de bugün bankalarla başlayacak bilanço sezonu ve ÜFE verisi öncesinde hafta başında NY Fed’in Tüketici Eğilim Anketinde 1 yıl sonrasına ilişkin TÜFE beklentilerinde görülen azalış piyasalardaki alış eğilimini destekledi. NFIB Küçük İşletmeler Anketinde enflasyonun, işgücü kalitesine ilişkin sorunları geride bırakarak bir numa ralı problem ha line gelmesi piyasa algısını bir miktar bozmuş olsa da toptancı satış ve stok gelişmeleri a rtışların sürmesini destekledi. TÜFE’nin piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşmesi ve hizmet tarafında Mart 2022’den beri yıllık %5 ve üzeri artış g örülmesi enflasyonun bek lentilerden daha inatçı olabileceğine dair sinyaller verdi. A ncak Fed PPK üyelerinin enflasyonun beklentileri da hilinde gerçekleştiğine yönelik yorumları Fed’in enflasyonu kontrol altında tutmaya devam ettiğ ine yönelik algının güçlenmesine sebep oldu. Diğer yandan Dünya Bankası’nın yayınladığı Küresel Ekonomik Görünüm Raporu’nda A BD ekonomisinin 2024 yılında %1,6 büyüyeceğinin öngörülmesi (Haziran 2023 Raporu: %0,8) yumuşak iniş senaryosunu destekleyen diğer bir unsur olarak karşımıza çıktı. Dünkü kapanışla rın ardından S&P500 ve Nasdaq Bileşik Endeksleri haftalık bazda sırasıyla %1,8 ve %3,1 yukarıda bulunuyor.

 

• Euro Bölgesinde (EB) Ya tırımcı ve Ekonomik Güven Endekslerinde g örülen artışla ra rağmen gerçekleşme verileri (ha rd data) ola rak niteleyebileceğ imiz perakende satış ve Almanya sanayi üretiminde görülen düşüşlerin bölge piyasalarını olumsuz etkilediği görüldü. ECB’nin Ekonomik Bülten’inde 2024 yılı büyümesini %0,8 (önceki tahmin: %1,0), Dünya Bankası’nın ise %0,7 (hazira n tahmin: %1,3) olarak tahmin etmesi ve bu düşüşe rağmen enflasyonu %2 hedefine indirmek için politika faizinde sıkılığın devam etmesi gerekliliğini vurg ulaması piyasaları olumsuz etkiledi. ABD tarafındaki olumlu algı ise endekslerin hafta lık bazda bir mikta r pozitif seyrini destekledi. Yazının yayına hazırlandığ ı sırada Euro Stoxx 600 Endeksi haftalık bazda %0,2, DAX %0,7 ve CAC40 %0,7 yukarıda bulunuyor.

 

• Asya tarafında bu saba h Çin’den gelen TÜFE ve ÜFE aralık verilerinde yıllık düşüş hızında azalma görülürken, ihraca tın yıllık a rtış hızının ithala tın üzerinde performans göstermesi, ülkeye dair topa rlanma emarelerini güçlendirdi. Kasımdaki sanayi üretiminin yıllık %6,6 ile yüksek gelmesi ve imalat sanayi PMI verisinin 50 eşik seviyesinin üzerinde gerçekleşmesi ilk sinyallerdi. Ara lık ayında da imala tsanayi PMI verisi 50 eşik seviyesinin üzerinde kalmayı başara rak görünümde toparla nmanın devam ettiğine işaret etmişti. Buna rağmen ülkede konut sektörüne ilişkin belirsizliğin devam etmesi, kamunun belirsizlikleri ortadan kaldırmak adına atacağı adımların henüz net olmaması CSI300 endeksinde satış baskılarının sürmesine neden oldu. Deflasyonda 2009’dan beri en uzun serinin yaşanıyor olması ise PBoC’nin (Çin Merkez Bankası) gevşeme yönünde adım atması gerekliliğ ini artırıyor. Aksi durum, düşük enflasyon ve düşük/negatif büyümeye yönelik riskleri canlı tutuy or. Geçtiğimiz yılı %11,4 düşüşle tamamlayan Şangay Şenzen CSI 300 Endeksi bugünkü kapanışla haftalık %1,3, 2023 yılsonuna göre ise %4,3 gerilemiş durumda.

 

• Japonya’da ise hafta başında a çıklanan Tokyo TÜFE verisinin aralıkta yıllık a rtış hızında görülen gerileme BoJ’un politika faizinde a rtış yapacağı beklentilerinin ötelenmesine yol açtı. Ardından gelen işgücü nakit kazanç verilerinde de yıllık a rtış hızında görülen düşüş fiyat ücretsa rmalı endişelerinin yatışmasını destekledi. Nikkei 225 endeksi bu gelişmeler ışığında haftayı %6,6 getiriyle sonlandırdı.

 

• Yurt içinde Hazine nak it dengesi aralıkta 197 milyar TL, faiz dışı denge ise 169 milyar TL açık verdi. Yılın tamamında nakit dengesi 625 milyar TL, faiz dışı denge ise 71 milyar TL a çık verdi. İstanbul Sanay i Odası (İSO) İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi aralıkta aylık 0,2 puan yükselerek 49,7 ola rak gerçekleşti. Sanay i üretimi (SÜE) mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış aylık %1,4 gerilerken, y ıllık bazda yatay seyretti. Aylık düşüş dayanıklı mallarda daha kuvvetli olmak üzere tüm alt grupla ra sirayet ederken, ana eğilimdeki çeyreksel yavaşlama bir miktar da ha kuvvetli. İşsizlik oranı mevsimsellik ten a rındırılmış ola rak kasımda aylık 0,4 puan artışla %9,0’a yükseldi. İnşaat maliyet endeksi, kasımda bir önceki aya göre %1,52, bir önceki yılın aynı ayına göre %66,49 arttı.

 

Ekonominin son çeyrekte yıllık %5,2 büyümesi bekleniyor

 

• Çin’de ekonomi üçüncü çeyrekte yıllık bazda %4,9 büyüdü. Yılın ilk dokuz ayında ise ekonomi yıllık bazda %5,2 büyüme kaydetti. Çeyreksel bazda artış %1,3 oldu. Yılın ilk dokuz ayında gayrimenkul yatırımları yıllık bazda %9,1, özel şirketlerin sabit varlık yatırımları %0,6 düştü. Dördüncü çeyreğe ilişkin öncü verilerden imalatsanayi PMI endeksi daralma bölgesinde kalmaya devam ederken, hizmet PMI endeksi ivme kaybetmekle birlikte eşik seviye üzerinde kaldı. Piyasa beklentisi ekonominin yılın son çeyreğinde yıllık %5,2 büyüyeceği yönünde.

 

Enflasyonda kademeli düşüş sürüyor

 

• İngiltere’de TÜFE’deki yıllık artış %4,6’dan %3,9’a geriledi; Eylül 2021’den bu yana en düşük seviye. Gıda ve enerji hariç çekirdek enflasyon ise ekimde %5,7 iken kasımda %5,1 seviyesinde gerçekleşti; mayıs ayında %7,1 ile zirve seviyeyi görülmüştü. Yıllık bazda düşüşte en büyük katkı 0,27 puanlık düşüşle ulaştırma sektöründen geldi. Eğlence ve kültür ile gıda ve alkolsüz içeceklerin her biri yaklaşık 0,1 puan azaltıcı etki yaptı. Gıda enflasyonu %10,1'den %9,2'ye geriledi ve Haziran 2022'den bu yana ilk kez tek haneli rakamlara indi. Hizmet enflasyonu ise %6,6‘dan %6,3’e geriledi.Aralık’ta yıllık enflasyon beklentisi%3,8 seviyesinde

 

Sanayi üretiminde zayıf seyir sürüyor

 

• ABD’de sanayi üretimi ekim ayındaki aylık %0,9'luk düşüşün ardından kasımda %0,2 arttı. İmalat sanayi aylık %0,3 arttı; bunda grevlerin sona ermesinin ardından motorlu taşıtlar ve parça üretimindeki %7,1'lik artış etkili oldu. Madencilik üretimi ekim ayındaki %1,1'lik düşüşün ardından kasımda %0,3 arttı. Kamu hizmetleri üretimi %0,4 düşerek üst üste üçüncü aylık düşüşünü kaydetti. Kapasite kullanım oranı isesınırlı artışla %78,8 oldu. Aralık ayına ilişkin öncü verilerden, ISM imalat sanayi endeksi 46,7’den 47,4’e yükselerek bir miktar toparlanma göstermekle birlikte, daralma bölgesinde kalmaya devam etti. Sanayi üretiminin aralıkta aylık bazda%0,1daralacağıtahmin ediliyor.

 

Enflasyondaki yıllık artışın ivme kaybetmesi bekleniyor

 

• Japonya’da taze gıda hariç tüketici enflasyonu yıllık bazda %2,9’dan %2,5'e, manşet enflasyon ise yıllık %3,3'ten %2,8'e geriledi. Mal grubu ekimayındaki %4,4'lük artışın ardından yıllık bazda %3,3 arttı. Hizmet grubundaki yıllık artış ise %2,1’den %2,3’e yükseldi. Çekirdek enflasyon (enerji ve taze gıda hariç TÜFE) yıllık %4,0’dan %3,8'e geriledi. Enflasyonun önümüzdeki yıl düşmesi beklenmekle birlikte, geçmişteki üretici fiyat artışlarının tüketicilere yansıması nedeniyle bu hızın yavaş olması bekleniyor. Petrol fiyatlarındaki oynaklık enflasyon üzerinde risk oluşturan bir faktör. Japonya’da enflasyonun (taze gıda hariç) aralıkta yıllık bazda %2,3 artış göstermesi bekleniyor.

 

Enflasyon beklentileri bir miktar iyileşti

 

• TCMB Piyasa Katılımcıları Aralık ayı Anketi’ne göre; enflasyon beklentileri, kısa ve orta vadelerde bir miktar iyileşirken, TCMB’nin son Enflasyon Raporu’nda sunduğu tahminlerin yukarısında kaldı. 12 ay sonrası (2024 yıl sonu) enflasyon beklentisi %41,2, 24 ay sonrası (2025 yıl sonu) enflasyon beklentisi ise %24,8 ile son Enflasyon Raporu’ndaki tahminlerin (sırasıyla %36 ve %14) belirgin üzerinde. 2023 yılı büyüme beklentisi 0,1 puan artışla %4,2’ye yükseldi. 2024 yılı büyüme beklentisi ise %3,3 düzeyinde. Cari açık beklentilerinde geçen aya göre kayda değer bir değişiklik yok. 2023 ve 2024 yılı cari açık beklentileri sırasıyla 45,8 ve 34,3 milyar $ olarak gerçekleşti. Ocak enflasyon tahmininde asgari ücrete ve vergilereyapılan zamlar yukarıyönlürisk oluşturuyor.